ختم قرآن 183
سلام علیکم
صبح همگی پر از زیبایی و لبخند :)
" بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
یَا
أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِصَاصُ فِی الْقَتْلَى ۖ
الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَ الْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَ الْأُنْثَىٰ
بِالْأُنْثَىٰ ۚ فَمَنْ عُفِیَ لَهُ مِنْ أَخِیهِ شَیْءٌ فَاتِّبَاعٌ
بِالْمَعْرُوفِ وَ أَدَاءٌ إِلَیْهِ بِإِحْسَانٍ ۗ ذَٰلِکَ تَخْفِیفٌ مِنْ
رَبِّکُمْ وَ رَحْمَةٌ ۗ فَمَنِ اعْتَدَىٰ بَعْدَ ذَٰلِکَ فَلَهُ عَذَابٌ
أَلِیمٌ (178) "
" ای مومنین (از طرف خداوند) قانون قصاص درمورد کشته‌هایتان (این‌گونه) نوشته شده است.
آزاد
در برابر آزاد، برده در برابر برده، زن در برابر زن، پس اگر قاتل از طرف
خانواده مقتول بخشیده شود و (از قصاص شدن به پرداخت دیه توافق شود) طرفین
باید این توافق را به شایستگی و به خوبی انجام دهند، یعنی خانواده مقتول،
قاتل را در دیافت دیه و مبلغ آن در فشار قرار ندهد (حتی می‌تواند مبلغ دیه
را به خاطر خدا ببخشد) و از طرفی قاتل نیز در پرداخت دیه و خون‌بها کوتاهی
نکند (و مبلغ تعیین شده را بپردازد)، (قانون «تبدیل قصاص به دیه» در واقع
نوعی) تخفیف در مجازات و رحمتی از جانب پروردگار شما است، بنابراین اگر کسی
از طرفین بعد از آنکه به توافق رسیدند، به تعهد خود عمل نکنند، پس برای او
عذاب دردناکی خواهد بود. (178) "
--------------
قسمتی از تفسیر این آیه در تفسیر نور:
+ در هر اجتماعى گاه و بیگاه قتلى صورت مى‌گیرد، یک دین جامع و کامل همانند اسلام، در قبال چنین حوادثى باید طرح و برنامه عادلانه و منطقى ارائه دهد که بتواند جلوى ازدیاد و تکرار چنین حوادث و همچنین جلوى انتقام‌هاى نابجا و احیاناً سوءاستفاده‌ها را بگیرد، تا قاتلان، جسور نشوند و خون مظلوم به هدر نرود. در جاهلیّت قبل از اسلام، گاه به خاطر کشته شدن یک نفر، قبیله‌اى به خاک و خون کشیده مى‌شد و جنگ‌هاى طولانى به راه مى‌افتاد. اسلام با طرحى که در این آیه مطرح شده، هم حفاظت خون مردم و هم رضایت طرفین و رعایت حدود و اندازه را در نظر گرفته است. البتّه قانون قصاص، حکم الهى که قابل عفو و اغماض نباشد، نیست، بلکه حقّى است براى صاحبان خون که مى‌توانند با گرفتن دیه و یا بدون آن، از حقّ خود صرف‌نظر کنند.
+ سؤال: چرا در قانون قصاص، جنسیّت مطرح است؟ اگر قاتل مرد و مقتول زن باشد، مرد را قصاص نمى‌کنند؟
پاسخ: قتل زن و مرد، از نظر الهى و انسانى و کیفر اخروى یکسان است، لکن در کیفر دنیوى فرق دارد و این به خاطر آن است که معمولا مرد نان‌آور خانه و قتل او سبب ضربه اقتصادى به خانواده است و قانون براساس نوع است، نه موارد نادر که ممکن است زنى نان‌آور باشد.
+ البته مرد در برابر زن با پرداخت ما به التفاوت دیه، قصاص مى‌شود.
+ در قانون قصاص، اصول تساوى و عدالت مورد توجّه است. «الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَ الْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَ الْأُنْثى بِالْأُنْثى ...»
+ قاطعیّت و عطوفت در کنار هم لازم است. «فَمَنْ عُفِیَ لَهُ مِنْ أَخِیهِ» گویا اولیاى مقتول، برادر قاتل هستند و قاتل، از مرز اسلام و اخوت بیرون نمى‌رود.
+ حقوق اسلامى، آمیخته با اخلاق اسلامى است. «کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِصاصُ ... فَمَنْ عُفِیَ»
+ اسلام، نه مانند یهود تنها راه را قصاص مى‌داند و نه همچون مسیحیّت بهترین راه را عفو مى‌شناسد، بلکه راه‌هاى مختلفى مثل قصاص، خون‌بها و عفو را مطرح مى‌کند. «کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِصاصُ ... فَمَنْ عُفِیَ»
+ جواز عفو قاتل و تبدیل قصاص به گرفتن خون‌بها، شاید براى تربیت شماست. «تَخْفِیفٌ مِنْ رَبِّکُمْ»
+ تجاوز از حدود الهى و سوءاستفاده از آن ممنوع است. «فمن اعتدى علیه ... فَلَهُ عَذابٌ أَلِیمٌ»
+ اگر در قانونى تخفیف قرار دادید، به آن پا بند بایستید. «ذلِکَ تَخْفِیفٌ ... فَمَنِ اعْتَدى»
